Trồng rau thuỷ canh là gì?

Trồng rau thủy canh là một phương pháp canh tác hiện đại, không dùng đất, sử dụng dung dịch dinh dưỡng để nuôi cây. Cây sẽ được trồng vào các loại giá thể như xơ dừa, mút xốp, trấu hun,…  kỹ thuật thủy canh là một trong những nghề làm vườn hiện đại. Bí quyết của kỹ thuật này là cung cấp đủ và đúng lúc cho cây trồng các nguyên tố khoáng cần thiết. Cung cấp đầy đủ cái ăn, bảo đảm đủ ánh sáng, CO₂ cho quá trình quang hợp, O₂ cho quá trình hô hấp, cây trồng có thể phát triển khỏe mạnh theo ý muốn của người trồng.

Đặc điểm của trồng rau thủy canh

Ưu điểm

• Cho năng suất cao hơn, chất lượng rau đồng đều hơn: Nhờ việc kiểm soát được dinh dưỡng mà cây hấp thụ rau trồng trong hệ thống thủy canh cho năng suất cao hơn từ 3 – 10 lần mô hình truyền thống.
• Hạn chế được sâu bệnh: Nguồn sâu bệnh từ đất là vấn đề lớn trong các hệ thống trồng rau truyền thống. Nhờ việc không sử dụng đất trồng, thủy canh giúp hạn chế từ 60 – 80% khả năng sâu bệnh
• Tiết kiệm công chăm sóc: Dinh dưỡng và nguồn nước để hòa trộn vào nhau để cung cấp cho cây trồng. Bạn sẽ không cần mất công tưới và bón phân cho cây. Ngoài ra, Nhờ việc hạn chế được sau bệnh, mô hình này còn giúp người trồng tiết kiệm được công xử lý sâu bệnh.
• Kiểm soát chất lượng rau trồng: Các cây trong hệ thống thủy canh sẽ được chăm sóc với chế độ đồng đều giống nhau. Chính vì vậy, chất lượng cây trồng sẽ đạt mức đồng đều cao, phù hợp cho sản xuất kinh doanh. Ngoài ra việc kiểm soát được hàm lượng dinh dưỡng cây hấp thụ và môi trường trồng giúp người trồng kiểm soát được chất lượng cây thủy canh.
• Trồng được nhiều loại cây trái vụ: Với thủy canh việc trồng cải vào mùa hè hay trồng rau muống vào mùa đông là hoàn toàn có thể. Điều này được thực hiện nhờ việc kiểm soát môi trường trồng. Bạn có thể tạo nên môi trường trồng mát hơn vào mùa hè và ấm hơn vào mùa đông.
• Các loại cây khó trồng bằng phương pháp truyền thống tại Việt Nam như xà lách thủy tinh, xà lách Mỹ có thể trồng trong các nhà màng thủy canh.

Nhược điểm

• Chi phí lắp đặt cao: Đây cũng là nhược điểm lớn nhất khiến nhiều người ngần ngại khi đầu tư. Chi phí lắp đặt hệ thống thủy canh có thể cao hơn từ  3 – 5 lần so với hệ thống trồng truyền thống.
• Chi phí bảo trì sửa chữa: Đi cùng với chi phí lắp đặt trang thiết bị là chi phí bảo trì các trang thiết bị này
• Hạn chế loại cây trồng: Các mô hình thủy canh hiện nay thường phù hợp với các loại rau ăn lá, rau ăn quả và củ. Còn đối với các loại trái cây lâu năm mô hình trồng truyền thống vẫn là sự lựa chọn tốt nhất

2 mô hình trồng rau thủy canh tiện lợi nhất hiện nay

Trồng rau thủy canh là phương pháp canh tác hiện đại, giúp bạn có thể tự tay trồng ra những cây rau theo ý thích mà vẫn đảm bảo vệ sinh, an toàn cho gia đình mà không cần tốn quá nhiều công sức. Ngoài ra, với mô hình trồng rau thủy canh, bạn không cần phải có diện tích quá lớn hay buộc phải dùng đất trồng. Chỉ cần một khoảng không gian nhỏ ở ban công hoặc sân thượng là bạn đã có một nguồn cung rau an toàn cho gia đình mình rồi!

Sau đây là 2 mô hình trồng rau thủy canh tiện lợi và phổ biến nhất hiện nay:

Trồng rau thủy canh trong ống nằm ngang

Thủy canh giàn ngang là hệ thống trồng rau trên các ống nhựa (PVC hoặc HDPE) đặt theo phương ngang, song song với mặt đất. Dung dịch dinh dưỡng được bơm tuần hoàn chảy qua các rãnh chứa cây trồng.

Ưu điểm:

• Dễ thiết kế và lắp đặt: Có thể làm đơn giản bằng vật liệu sẵn có.

• Phù hợp trồng đa dạng loại rau: Ngoài rau lá, có thể trồng cả rau ăn quả nếu được gia cố.

• Dễ bảo trì, dễ tiếp cận cây trồng: Các giàn thường được đặt ở độ cao thuận tiện cho việc chăm sóc, thu hoạch.

• Dễ mở rộng quy mô: Phù hợp với trang trại nhỏ đến trung bình, dễ ghép nối nhiều giàn.

Nhược điểm:

• Chiếm diện tích ngang nhiều hơn: Cần không gian rộng hơn trụ đứng.

• Không tận dụng được chiều cao: Giới hạn bởi chiều dài và mặt bằng.

Ứng dụng:

• Hộ gia đình có sân rộng hoặc vườn.

• Trang trại rau thủy canh thương mại quy mô nhỏ và vừa.

• Các mô hình kết hợp nhà kính – thủy canh.

Mô hình thủy canh trụ đứng

Thủy canh trụ đứng là mô hình trồng rau không dùng đất, trong đó cây được trồng quanh một trụ thẳng đứng có khoang chứa dung dịch dinh dưỡng. Nước và dinh dưỡng được bơm tuần hoàn từ đáy lên đỉnh trụ và chảy ngược xuống, tưới đều cho bộ rễ cây qua từng tầng trồng.

Ưu điểm:

• Tiết kiệm diện tích: Phù hợp với không gian nhỏ như sân thượng, ban công, nhà phố.

• Tăng năng suất: Một trụ có thể trồng từ 20–60 cây tùy thiết kế, tận dụng không gian theo chiều cao.

• Tự động hóa cao: Dễ tích hợp hệ thống bơm tuần hoàn và hẹn giờ tưới tự động.

• Thẩm mỹ và hiện đại: Hình dạng trụ đứng tạo điểm nhấn xanh mát, gọn gàng.

Nhược điểm:

• Chi phí đầu tư ban đầu cao hơn: Do yêu cầu hệ thống bơm, trụ và chất liệu đặc biệt.

• Phù hợp rau lá nhỏ: Các loại rau ăn lá như cải, xà lách, rau muống… sinh trưởng tốt, nhưng không phù hợp với rau quả nặng như cà chua, dưa leo.

Ứng dụng:

• Gia đình ở đô thị cần không gian trồng rau sạch.

• Các mô hình canh tác rau hữu cơ tại nhà.

• Mô hình giáo dục trồng rau trong trường học, trung tâm trải nghiệm.

Kết luận 

Cả thủy canh trụ đứng và giàn ngang đều là giải pháp trồng rau sạch hiện đại, tiết kiệm nước và cho năng suất cao. Việc lựa chọn mô hình nào phù hợp phụ thuộc vào:

• Diện tích mặt bằng bạn có

• Loại rau bạn muốn trồng

• Ngân sách đầu tư ban đầu

• Mục đích sử dụng (tiêu dùng cá nhân hay thương mại)

Nếu bạn đang phân vân không biết lựa chọn mô hình trồng rau thủy canh nào cho khu vườn nhà mình, thì đừng ngần ngại hãy liên hệ với AgriHT. Chúng tôi sẽ tư vấn và đưa ra giải pháp tối ưu nhất cho khu vườn của bạn. Đặc biệt, cả 2 mô hình đều đang được AgriHT nghiên cứu và phát triển với các hệ thống điều khiển tự động, giúp bạn dù là người bận rộn đến đâu cũng có thể tự trồng rau sạch tại nhà cho gia đình mình nhé!