Quản lý độ ẩm trong lớp chất độn chuồng gia cầm là yếu tố quan trọng trong chăn nuôi nhằm đảm bảo môi trường sạch sẽ, lành mạnh và hạn chế các rủi ro về sức khỏe cho cả đàn gia cầm và người lao động trong trang trại. Để duy trì độ ẩm thích hợp, cần đảm bảo mức độ lý tưởng từ 20-25%. Dưới đây là cách thức để xác định tình trạng độ ẩm và tầm quan trọng của nó đối với chuồng nuôi gia cầm.
Cách kiểm tra độ ẩm của chất độn chuồng
Một phương pháp đơn giản mà hiệu quả để kiểm tra độ ẩm là thu thập mẫu chất độn từ phần phía dưới đường ống nước. Mẫu này sẽ giúp đánh giá độ ẩm của lớp chất độn chuồng. Sau đó, vo và ép chặt mẫu này thành một “quả bóng”. Nếu “quả bóng” giữ nguyên hình dạng, không tan ra, điều này cho thấy lớp chất độn đang quá ẩm. Ngược lại, nếu nó tan ngay khi chạm vào, điều đó chứng tỏ chất độn quá khô. Khi độ ẩm của chất độn ở mức lý tưởng, mẫu sẽ dính nhẹ và từ từ tan dần trên tay.
Khi lớp chất độn quá khô hoặc quá ẩm, điều chỉnh áp lực nước trong hệ thống uống nước của chuồng là cách hiệu quả để quản lý độ ẩm. Sau khi điều chỉnh, cần kiểm tra lại tình trạng chất độn sau khoảng 24 giờ.
Tại sao kiểm tra độ ẩm lại quan trọng?
Độ ẩm không phù hợp trong chất độn chuồng có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng. Một trong những rủi ro lớn là sự tích tụ của khí amoniac – loại khí sinh ra từ sự tương tác giữa nước và phân gia cầm. Khi độ ẩm tăng cao, sự hình thành amoniac trong chuồng cũng tăng lên, gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của gia cầm và người lao động.
Nồng độ amoniac trong chuồng nuôi thường có thể cảm nhận được ở mức 15 phần triệu (ppm). Tuy nhiên, việc phơi nhiễm amoniac trong thời gian dài sẽ làm giảm độ nhạy của mũi, dẫn đến việc không nhận ra sự hiện diện của khí amoniac ngay cả khi nó đạt đến mức 50 ppm – đây là ngưỡng gây nguy hiểm cho sức khỏe con người. Theo Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ (EPA), con người không nên tiếp xúc với amoniac ở nồng độ 25 ppm trong hơn 8 giờ, và không nên tiếp xúc ở nồng độ 35 ppm quá 15 phút.
Tác động của Amoniac đối với gia cầm
Khi nồng độ amoniac trong lớp chất độn tăng cao, gia cầm phải tiếp xúc liên tục với khí này. Amoniac có thể hòa tan trong nước quanh mắt của gia cầm, gây ra kích ứng và viêm mắt. Ở nồng độ cao hơn, nó còn có thể dẫn đến mù lòa. Bên cạnh đó, dù amoniac ở mức 5 ppm (không thể phát hiện bằng mũi người), lông mao trong đường khí quản của gia cầm vẫn bị tổn thương, làm lớp niêm mạc bị bào mòn và dễ bị vi khuẩn, virus tấn công. Các bệnh hô hấp do amoniac gây ra thường không có triệu chứng rõ ràng ngay lập tức, khiến cho gia cầm bị tổn thương nghiêm trọng trước khi người nuôi kịp phát hiện và xử lý.
Các tổn thương do amoniac còn có thể ảnh hưởng đến da, bàn chân, ngực của gia cầm, dẫn đến các vấn đề như viêm loét, nổi mụn và làm giảm chất lượng thịt. Những tác động này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của đàn gia cầm mà còn gây giảm lợi nhuận kinh tế cho người chăn nuôi.
Giải pháp quản lý tình trạng chất độn chuồng
Một hệ thống uống nước được quản lý chặt chẽ là giải pháp hiệu quả để kiểm soát nồng độ amoniac trong chuồng nuôi. Khi hệ thống nước hoạt động đúng cách, độ ẩm của lớp chất độn được giữ ở mức ổn định, giảm thiểu sự tích tụ amoniac, từ đó giúp bảo vệ gia cầm khỏi các bệnh đường hô hấp và duy trì môi trường sống an toàn, thoáng mát cho chúng. Việc giữ amoniac ở mức tối thiểu cũng giúp giảm rủi ro cho người lao động, bảo vệ sức khỏe và hiệu suất công việc của họ.
Đồng thời, người chăn nuôi có thể áp dụng các biện pháp phòng bệnh cho đàn gia cầm, như chủng ngừa các bệnh đường hô hấp. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng khi gia cầm đã tiếp xúc với amoniac, tốc độ tăng trưởng của chúng có thể bị ảnh hưởng, do đó, quản lý tốt hệ thống uống nước và kiểm tra chất độn chuồng thường xuyên vẫn là giải pháp hàng đầu.
Tóm lược
Quản lý độ ẩm của lớp chất độn chuồng và duy trì hệ thống nước uống hoạt động ổn định sẽ giúp giảm thiểu nồng độ amoniac, tạo điều kiện thuận lợi cho sức khỏe và tăng trưởng của đàn gia cầm. Điều này không chỉ đảm bảo chất lượng sản phẩm mà còn góp phần bảo vệ sức khỏe cho người lao động, tối ưu hóa hiệu quả kinh tế cho các trang trại chăn nuôi gia cầm.
Hotline: 038.243.8882 (Mr Triệu)
Địa chỉ: Tòa C7, Đại học Bách Khoa, Hai Bà Trưng, Hà Nội